اولین رویداد نوروز نوآوری
معرفی ستاد اقتصاد دیجیتال و برنامه‌های پیش رو
با توجه به گستردگی موضوعات قابل تعریف ذیل مفهوم کلی اقتصاد دیجیتال و همچنین محدودیت‌های اجرایی ستاد، به منظور تحقق مأموریت‌های تعریف‌شده، ستاد ناگزیر از تعریف اولویت‌هایی در هریک از این مأموریت‌ها بوده است. به همین دلیل حوزه‌های دارای اولویت مربوط به هر یک از مأموریت‌ها تعیین شدند.
ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی، با بازتعریف مأموریت از اواخر آذر ۱۳۹۷، جایگزین ستاد فناوری اطلاعات و ارتباطات شد. بر اساس مطالعات آسیب‌شناسانه‌ای که پیش از این در خصوص اکوسیستم نوآوری و استارتاپی کشور انجام شد، دو مسئله عدم توجه به حوزه‌های نیازمحور و عدم بهره‌گیری از توانمندی‌های فناورانه و آینده‌محور، به عنوان دو چالش عمده این اکوسیستم که منجر به ایجاد چرخه‌ای معیوب شده‌اند، شناسایی شدند.
اغلب ایده‌ها و فعالیت‌های اکوسیستم موجود روی فعالیت‌های خدماتی مانند فروش، حملونقل و غذا به‌صورت آنلاین متمرکز شده‌اند و با توجه به موفقیت چند شرکت در این حوزه‌ها، اغلب افراد جدیدی که می‌خواهند به این حوزه وارد شوند، به همین حوزه‌ها وارد می‌شوند.
این موضوع مطمئنا نرخ شکست را در این حوزه‌ها بالا برده و از سوی دیگر می‌تواند منجر به سرخوردگی کارآفرینان از یک‌‌سو و همچنین کاهش اثرات اقتصادی و ایجاد اشتغال در اکوسیستم شود. بر همین مبنا، ستاد اقتصاد دیجیتال، با سه مأموریت اصلی فعالیت‌های خود را آغاز کرد.
این سه مأموریت به شرح زیر هستند:
- تقویت اکوسیستم موجود با رویکرد رگولاتوری، زیرساختی و میانجیگری
- متنوعسازی اکوسیستم با رویکرد فناوری‌محور و آینده‌محور
- متنوعسازی اکوسیستم با رویکرد نیازمحور و مسئله‌محور
با توجه به گستردگی موضوعات قابل تعریف ذیل مفهوم کلی اقتصاد دیجیتال و همچنین محدودیت‌های اجرایی ستاد، به منظور تحقق مأموریت‌های تعریف‌شده، ستاد ناگزیر از تعریف اولویت‌هایی در هریک از این مأموریت‌ها بوده است. به همین دلیل حوزه‌های دارای اولویت مربوط به هر یک از مأموریت‌ها تعیین شدند.
حوزه‌های تمرکز بر اکوسیستم موجود
علاوه بر رویکرد توسعه‌محور، ستاد اقتصاد دیجیتال، از اکوسیستم موجود غافل نشده و سعی دارد تا با بهره‌گیری از ابزارهای موجود، چالش‌ها و موانع پیش‌روی فعالان اکوسیستم موجود را مرتفع سازد. حوزه‌هایی که در این بخش به عنوان اولویت ستاد شناخته می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- کسب‌و‌کارهای الکترونیکی موجود
- سخت‌افزارهای الکترونیک، میکرو‌الکترونیک و ارتباطات
- فناوری اطلاعات و نرم‌افزار و امنیت فضای تبادل اطلاعات
اولویت‌های فناوری‌محور و آینده‌محور
فناوری‌هایی که در این بخش به عنوان اولویت‌های ستاد انتخاب شده‌اند، فناوری‌های نوظهوری هستند که بر اساس پیش‌بینی مؤسسات بزرگ دنیا، در ۵ سال آینده فراگیر خواهند شد. از میان خیل عظیم فناوری‌هایی که احتمالا تا چند سال آینده شکل‌دهنده اصلی اکوسیستم‌های مختلف صنعتی و کارآفرینی خواهند بود، فناوری‌های زیر به عنوان اولویت‌ها و نقاط تمرکز ستاد، انتخاب شده‌اند:
-
- هوش مصنوعی
- اینترنت اشیا
- داده‌های بزرگ و پردازش ابری
- زنجیره‌های بلوکی
- فناوری‌های هوشمندسازی و نسل چهارم صنعتی
- واقعیت افزوده و واقعیت مجازی
اولویت‌های نیازمحور
در سال‌های اخیر با توسعه اکوسیستم کارآفرینی شرکت‌های نوپا در ایران و افزایش تعداد شرکت‌های نوپا در کشور، زمینه ایجاد اشتغال و به ظهور رسیدن ایده‌های نوآورانه فراهم شده است. هم‌اکنون که این پارادایم جدید خلق ثروت در حال رشد است و از نوپایی خارج شده، نیازمند متنوعسازی و تمرکز بیشتر بر حوزه‌های جدید است.
حوزه‌های دارای اولویت در این بخش هم، بر اساس مطالعات مختلف صورت گرفته و همچنین نظرات خبرگان حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فناورانه به شرح زیر به‌دست آمده‌اند:
- سلامت دیجیتال
- کشاورزی دیجیتال
- اقتصاد چرخشی دیجیتال
- نوآوری‌های اجتماعی دیجیتال
- گردشگری دیجیتال
- شهر هوشمند و حملونقل هوشمند
برنامه‌ها
ستاد اقتصاد دیجیتال مبتنی بر اولویت‌های معرفی‌شده فوق، برنامه‌هایی را برای تحقق مأموریت‌های خود تدوین کرده است. با توجه به نیازسنجی‌های صورت‌گرفته و همچنین نظرات خبرگان، سه سطح اصلی برای شکل‌دهی به برنامه‌های ستاد در نظر گرفته شد.
این سه سطح شامل
۱٫ پرورش نیرو و استعداد انسانی مناسب جهت توسعه حوزه‌های اولویت‌دار
۲٫ حمایت از شکل‌گیری استارتاپ‌ها در حوزه‌های اولویت‌دار
۳٫ کمک به رشد و بزرگ‌شدن استارتاپ‌ها
بنابراین برنامه اصلی تدوین‌شده توسط ستاد شامل ۶برنامه اصلی و ۲برنامه مکمل می‌شوند. هدف کلیدی که این سلسله برنامه‌ها دنبال می‌کنند، شامل:
- متنوعسازی اکوسیستم از منظر شکل‌گیری بازیگران و استارتاپ‌های مرتبط با حوزه‌های مسئله‌محور و فناوری‌محور دارای اولویت
- افزایش نفوذ و انتشار فناوری‌های دیجیتال در صنعت
- افزایش آگاهی عمومی و توانمندی‌های عمومی و تخصصی در حوزه دیجیتال
- افزایش سهم تولید دانش در حوزه فناوری‌های دیجیتال با رویکرد اقتصادی و بازار‌محور
- افزایش حجم بازار و صادرات حوزه دیجیتال می‌شوند
۶ برنامه اصلی ستاد اقتصاد دیجیتال به شرح زیر است:
برنامه۱٫ ترویج و توانمندسازی عمومی: این برنامه شامل توانمندسازی در سطوح دانش‌آموزان و ترویج در سطح مدارس و مکان‌های عمومی است.
برنامه۲٫ ترویج و توانمندسازی تخصصی: این برنامه شامل توانمندسازی در سطوح دانشجویان و اساتید و ترویج در سطح دانشگاه‌ها از طریق رویدادهای مختلف و شتاب‌دهنده‌های تلنت و اشتغال
برنامه۳٫ جهت‌دهی به پژوهش و خلق دانش: این برنامه شامل حمایت از پژوهش‌های دانشگاهی در حوزه‌های فناوری‌محور اولویت‌دار ستاد در سطوح تحصیلات تکمیلی و همچنین پژوهش‌های دارای مشتری در حوزه‌های اولویت‌دار از طریق تأمین مالی مشترک با نهادهای مالی و یا مشتریان است.
برنامه۴٫ گسترش فضاهای استارتاپی و کمک به متنوعسازی استارتاپ‌ها: این برنامه شامل حمایت از توسعه و گسترش فضاهای استارتاپی به ویژه شتاب‌دهنده‌ها، آزمایشگاه‌های زنده (living lab) و ارائه خدمات متنوع در این زمینه با رویکرد متنوعسازی مسئله‌محور و متنوعسازی فناورانه است.
برنامه۵٫ جهت‌دهی به تأمین مالی اکوسیستم: این برنامه شامل مشارکت و حمایت از نهادهای تأمین مالی موجود در اکوسیستم در جهت متنوعسازی مسئله‌محور و فناورانه است.
برنامه۶٫ تعامل سازنده با شرکت‌های بزرگ و پیشگامان اقتصاد دیجیتال: این برنامه شامل مشارکت با شرکت‌های بزرگ و پیشگامان به منظور افزایش نفوذ فناوری‌های دیجیتال و پیشبرد برنامه‌های متنوعسازی، توسعه بازار و صادرات و … است.
همانطور که پیش از این اشاره شد، در کنار این ۶ برنامه اصلی، ۲برنامه مکمل نیز برای کمک به تحقق هرچه بیشتر اهداف تدوین شده است. این برنامه‌ها بیشتر در جهت ایجاد فضای تعامل و همکاری با سایر بازیگران اکوسیستم، به منظور رفع موانع موجود و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و توان بین‌المللی در این حوزه‌ها تدوین شده‌اند.
۷٫ همکاری در سطح ملی در جهت بهبود فضای کسب‌و‌کار و رگولاتوری: این برنامه شامل تعامل با انجمن‌ها و اتحادیه‌ها و نهادهای حاکمیتی در جهت کمک به بهبود فضای کسب‌و‌کار و رگولاتوری اکوسیستم است.
۸٫ همکاری در سطح بین‌المللی در جهت تعامل و بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهادها و بازارهای بین‌المللی: این برنامه شامل تعامل با نهادهای بین‌المللی و کمک به گسترش حضور در بازارهای بین‌المللی است.
اولین رویداد نوروز نوآوری
همانطور که در برنامه‌های ستاد مورد اشاره قرار گرفته است، یکی از اهداف کلیدی برنامه‌های ستاد، افزایش آگاهی عمومی و تخصصی در حوزه دیجیتال است. رویداد نوروز نوآوری یکی از مجموعه برنامه‌هایی است که قرار است هر‌ساله پیش از آغاز سال نو، با هدف آگاهی‌بخشی عمومی در زمینه اقتصاد دیجیتال برگزار شود.
هر سال یک موضوع محوری برای این رویداد در نظر گرفته خواهد شد. اولین رویداد نوروز نوآوری در روز ۱۴ اسفند سال جاری، در سالن همایش‌های شهید قندی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با موضوع محوری: متنوعسازی اکوسیستم استارتاپی و نوآوری کشور همزمان با مراسم اختتامیه ششمین دوره جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری برگزار خواهد شد.
در طراحی ساختار این برنامه تلاش شده است تا از تمام بازیگران این اکوسیستم، نماینده‌ای در برنامه حضور داشته باشد. بر همین اساس یک پنل، ۲ سخنرانی و ۳ ارائه تجربه برای این برنامه در نظر گرفته شده است. در این برنامه قرار است تا آقای مجید دهبیدی‌پور، به عنوان دبیر پنل و نماینده پارک‌های علم و فناوری با آقایان رضا زرنوخی، رضا جمیلی، فریدون کورنگی و حمیدرضا اعتدال‌مهر چالش‌های تنوع‌بخشی به اکوسیستم استارتاپی ایران را مورد نقد و بررسی قرار دهند.
مهدی محمدی به عنوان دبیر ستاد اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی سخنران اصلی این همایش خواهد بود تا نظر بخش دولتی را نسبت به موضوع محوری رویداد نوروز نوآوری امسال بیان کند. در ادامه آقای شوان صدر‌قاضی که به عنوان پژوهشگر در مرکز مطالعات اقتصادی اجتماعی در نوآوری و توسعه دانشگاه سازمان ملل فعالیت می‌کند، به ارائه فرصت‌های استارتاپی در حوزه نوآوری‌های اجتماعی خواهد پرداخت.
سه مجموعه که مسیر رشد استارتاپی را برای خود برگزیده‌اند هم در این همایش فرصت حضور و ارائه تجربیات خود را خواهند داشت. مجموعه پرسیس ژن، به عنوان یک شتاب‌دهنده موفق در حوزه زیست-فناوری، مجموعه پداسیس که دستاوردهای قابل توجهی در حوزه سلامت داشته‌اند و در نهایت استارتاپ پاکزی، به عنوان یکی از چندین استارتاپ موفق در زمینه مدیریت پسماند در این رویداد حضور خواهند داشت.
علاقه‌مندان به حضور در این رویداد می‌توانند برای ثبت‌نام به سایت ایوند مراجعه کنند.
