اتاق‌های بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی تشکلی غیرانتفاعی از فعالان بخش خصوصی آن منطقه جغرافیایی هستند که در آن بازرگانان و صاحبان صنایع مختلف آن منطقه جغرافیایی ضمن هماهنگی فعالیت‌های خود با یکدیگر، در جهت حفظ منافع جمعی‌شان به تعامل و ارتباط سازنده با نهادهای حکومتی می‌پردازند.
- سابقه و تاریخچه اتاق‌ها در دنیا و ایران چه بوده است؟
اصولا اتاق‌ها در دنیا با نیت و هدف دفاع از منافع تجار و صنعتگران و تولیدکنندگان در مقابل تهدیدها و خطرات اقتصادی مشترک شکل گرفتند. سابقه تشکیل آنها به بیش از ۴۰۰ سال قبل می‌رسد به‌گونه‌ای که اولین اتاق بازرگانی دنیا در سال ۱۵۹۹ در مارسی فرانسه ایجاد شد و هدف آن دفاع از منافع بازرگانان و صنعتگران آن منطقه بوده است.
در ایران در سال ۱۲۶۳ مجلس «وکلای تجار» به عنوان اولین نهاد حامی تجار ایران شکل گرفت. این نهاد بعدها به اتاق بازرگانی تغییر نام داد. مورخان تاریخ اقتصاد ایران اعتقاد دارند، پایه تمامی فعالیت‌های صنفی و تخصصی بخش بازرگانی کشور از همین نهاد شکل گرفته است.
این نهاد مدرن اقتصادی توسط حاج‌محمد‌حسین امین‌الضرب بنیانگذاری شد و تا سال ۱۳۰۵ نیز با همین نام به کار ادامه می‌داد. در ۱۶ مهرماه همین سال، این نهاد به «اتاق تجارت تهران» تغییر نام داد و برای اولین‌بار در فهرست تشکل‌های وزارت بازرگانی به ثبت رسید.
در سال ۱۳۲۰ با تصویب قانون جدیدی، اتاق بخش خصوصی ایران به اتاق بازرگانی تغییر نام داد. پس از آن در سال ۱۳۴۱ قانون تأسیس اتاق صنایع و معادن تصویب شد. در سال ۱۳۴۲ اتاق صنایع و معادن تأسیس شد و در سال ۱۳۴۸ این دو اتاق، ادغام و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران تأسیس شد.
در سال ۱۳۹۰ با تصویب قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار، عنوان کشاورزی نیز به انتهای نام اتاق افزوده شد و به این ترتیب، پارلمان بخش خصوصی به «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران» تغییر نام داد.
- ماموریت اصلی اتاق‌ها چیست؟
اتاق‌های بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی در حالت کلی ۳ ماموریت اساسی دارند که به ترتیب عبارتند از:
تلاش و پیگیری برای بهبود محیط کسب‌و‌کار از طریق مطالبه و دفاع از خواسته‌های مشروع فعالان بخش خصوصی از حاکمیت. در واقع اتاق‌ها از یک‌سو در مقابل حاکمیت و دولت به عنوان نماینده و وکیل مدافع بخش خصوصی عمل کرده و هر کجا تصمیمات و قوانین و آیین‌نامه‌ها به عنوان مانعی در برابر توسعه پایدار فعالیت‌های شرکت‌ها و موسسات بخش خصوصی باشد، جهت برداشتن یا اصلاح آن موانع به صورت یکپارچه عمل می‌کنند و از سوی دیگر زمانی که برای تسهیل و سرعت بخشیدن به گردش کار فعالان اقتصادی نیاز به وضع و تصویب قوانین جدید باشد، با ارائه راهکارها و پیشنهادی مدون برای سیاستگذاران حاکمیتی تصمیم‌سازی می‌کنند.
تقویت کمیت و کیفیت ارائه خدمات متنوع حرفه‌ای به اعضا با هدف توسعه پایدار اقتصادی از جمله تسریع و تسهیل فرآیندهای تشریفات ثبت و تغییرات شرکت‌ها، تقویت سازوکارهای دفاع از حقوق اعضای اتاق در هیات‌های حل اختلاف مالیاتی، تامین اجتماعی و گمرکی و خدمات باشگاه بازرگانان.
توانمندسازی فعالان کسب‌و‌کار از طریق شبکه‌سازی در قالب هیات‌های تجاری و برنامه‌های گردهمایی مناسبتی متفاوت و آموزش آنان در زمینه‌های مشترک مورد نیاز.
- انتخابات پیش‌روی اتاق تهران به چه منظور است؟
در روز یازدهم اسفندماه فعالان بخش خصوصی عضو اتاق یا دارندگان کارت‌های بازرگانی معتبر می‌توانند مستقیما در تعیین نمایندگان خود که با عنوان «هیات نمایندگان» فعالیت می‌کنند، سهیم شوند و با این انتخاب ۴۰نفر نماینده خود را به اتاق بفرستند تا به عنوان دومین رکن اساسی اتاق‌ها به اداره پارلمان بخش خصوصی بپردازند.
دوره فعالیت هیات نمایندگان ۴سال است و در این ۴ سال هیات نمایندگان ضمن انتخاب هیات رئیسه اتاق، کمیسیون‌های مشورتی تخصصی نیز تشکیل و برنامه‌ها و بودجه‌های سالیانه اتاق نیز بررسی و تصویب می‌شود.